SAKIZ CEVİZ DENİZ: Çocuk İşçilerin Fotoğrafçısı LEWIS HINE

12 Kasım 2012 Pazartesi

Çocuk İşçilerin Fotoğrafçısı LEWIS HINE

Lewis Hine şu hepimizin bildiği gökdelen inşaatlarında çalışan işçilerin fotoğraflarıyla ünlü olmadan önce yıllarca işçi hakları için mücadele vermiş bir fotoğraf sanatçısı. Kendisi 1874 doğumlu bir Amerikalı.

Fotoğrafçı ve sosyolog kimliğini bir arada bulunduran sanatçı Chicago,Colombia ,ve New York Üniversitelerinde sosyoloji okuduktan sonra öğretmenlik yapmaya ve eğitim materyali olarak da fotoğrafı kullanmaya başlıyor Bu arada Ellis Adasındaki göçmenlerin durumundan çok etkileniyor ve bir sosyolog gözüyle tarihe tanıklık eden binlerce fotoğraf çekiyor.

New York kentinin girişinde yer alan Ellis Adası'nın Amerikan göç tarihi açısından sembolik anlamı çok yüksek. 1892-1924 yılları arası yirmi milyondan fazla göçmen daha iyi bir yaşam umuduyla Yeni Dünya'ya buradan giriş yapmış. Hine işte bu dönemde oradaki insan manzaralarını fotoğraflarıyla ölümsüzleştirmiş.

Hine fotoğraf aracılığıyla sosyal reformlar gerçekleştirilebileceğine ve insanlarda sosyal bilincin oluşturulabileceğine inanıyordu Öğretmen olarak özellikle çocuk işçi çalıştırılmasına karşı çıkan Hine'yi 1908 yılında Ulusal Çocuk İşçi Komitesi hem araştırmacı hem de fotoğrafçı olarak işe alır ve ondan bir rapor hazırlamasını ister. Tüm ülkeyi dolaşır ve bu çalışmaları sonucunda çocuk işçilerin fotoğraflarının yer aldığı iki kitap yayınlar. Uzun ve ağır şartlarda çok düşük ücretlere çalışan, kötü evlerde yaşayan, okuma yazma öğrenme şansı bile olmamış bu çocukların yaşam koşullarını ve yaşadıkları zorlukları belgeler.

Hine kendisini yangın görevlisi,sigortacı ,İncil yada kartpostal satıcısı olarak tanıtıp Lancaster ,Dallas ve Tifton’daki tekstil fabrikalarına girdiğinde boylarından yüksek dokuma makinelerinin üstüne tırmanarak iplik bobinlerini değiştirmek, kumaş artıklarını toplamak gibi işlerde çalışan düzinelerce on yaşın altında çocuk işçiyle karşılaşır.

Hine çocuk işçilerle kömür madenleri,konserve fabrikaları,cam üfleme atölyeleri gibi daha pek çok alanda karşılaşmış ,zengin yetişkinler için puro saran, saatlerce balıkhanede istiridye ayıklayan, gazete satan, bahçelerde meyve toplayan, çok küçük yaşta çocukları fotoğraflamıştı.

Bu fotoğraflar şüphesiz iş gücünün kötüye kullanımına ait federal kanunları etkilemiş ,bu yasaların değiştirilerek çocuk işçiliğinin önlenmesi ve daha insanca çalışma koşullarının oluşturulmasına katkıda bulunmuştur.
Yıllarca sürdürülen mücadele sonucu Kongre federal yasayı ancak 1916’da çıkarmış ve 14 yaşından küçük çocukların çalıştırılması böylece yasaklanabilmişti.

Hine, Kızılhaç’ı tarafından, yardım çalışmalarını belgelemek üzere Avrupa'da görevlendirilmişti. I. Dünya Savaşı’nın son aylarında ve ateşkesten sonra, Fransa, Belçika ve Balkanlar’da seyahat ederek savaştan paramparça olmuş kıtayı fotoğrafladı.1919 ‘da “The Children's Burden in the Balkans” ı yayınladı.

1930’da Empire State ve Rockefeller Binası inşaatında çalışan işçileri fotoğraflamaya başladı ve bu çalışmalarını Men at Work’de topladı.(1932)

Hine çok başarılı işlere imza atmasına rağmen maalesef yaşadığı dönemde hak ettiği değeri görememiş. 1930'lardan sonra fotoğrafları dergilerde zorlukla yayınlanır olmuş ve bilinçli olarak unutturulmak istenmiş.1940'da öldüğünde sefalet içinde olduğu söylenir.Belgesel fotoğrafçılığın değerinin anlaşılması ve fotojurnalizmin kurucularından biri olarak kabul görmesi 1980'leri bulmuş.Hatta 1.Dünya savaşı fotoğrafları bile ancak 1980'li yıllarda Washington Kongre Kütüphanesi arşivinden çıkarılıp yayınlanabilmiş.