Georges Perec, Kayboluş'u "e" harfini hiç kullanmadan 26 harflik Fransız
Alfabesi’ne atfen 25 bölüm olarak yazmış. Çevirmen Cemal Yardımcı’da gene hiç "e" harfini kullanmadan Türkçe'ye uyarlamış ancak 4 bölüm daha ekleyerek 29’a
tamamlamış.
Çevirmenin kendinden eklediği bölümler bir yana
diğer bölümlerde geçen isimler yerler ve bize ait olaylar gerçekten yazar
tarafından mı yazılmış yoksa çevirmen tarafından mı uyarlanmış merak
ediyorum. Orjinal metin hakkında bilgi sahibi olan varsa yazsın lütfen.
E'nin kayboluşu Perec'in metaforu.Kimilerine göre bu metafor 2. Dünya Savaşında kaybettiği anne ve babasını
işaret etmekte,
Kayboluş okuyucu açısından zor bir okuma.Kurgu
ancak 14. bölümden sonra anlam kazanmaya başlıyor.
Uykusuzluktan muzdarip Anton Ssliharf
(orjinalinde Anton Voyl-voyelle kelimesini kısaltmış-) bir gün gizemli bir
şekilde ortadan kaybolur,önce intihar ettiği düşünülür. Anton'un tuttuğu
günlükten hareketle arkadaşları onu bulmaya çalışır.Ancak ipucu onları kime yaklaştırsa,o kişi
ölmektedir.
Kayboluş son derece deneysel bir yazım..Bir
harfi hiç kullanmadan yazmak anlamına gelen Lipogram tekniğiyle yazılmış Lipogram,
Oulipo ( Ouvroir de Litterature potentielle ) denen edebiyatta
yaratıcılığın zorlanması akımından geliyor.
Öte taraftan çevirmene de büyük iş düşmüş.içinde "e" harfi geçen bir kelimeyi kullanmamak onun yerine başka bir kelime bulmak
yada otuz beş dememek için otuz üç+ iki
demek gibi oyunlara başvurması ,çevirinin
ötesinde zeka işi.
Bu kitabın yorumlarında doğal olarak
"e" ayrıntısı öne çıkartıldığından Perec’in entelektüel bilgi
seviyesi gölgede kalıyor.Metinde pek çok yazara ve düşünere gönderme var ancak
yazarla eş-kültür seviyesindekilerin anlayabileceği göndermeleri ben dahil çoğu
okuyucunun anlamaması olası. . Kendi adıma zor ama besleyici bir okuma oldu
diyebilirim.
