TOZA SOR - JOHN FANTE

Charles Bukowski’nin "benim tanrım" dediği Fante’yi ve öve öve bitiremediği Toza Sor’u çok merak ediyordum. Sonda söyleyeceğimi başta söyleyeyim tek kelimeyle ba-yıl-dım. 

İtalyan asıllı Amerikalı yazar 1909 Colorado doğumlu.Bir balık fabrikasında çalışırken bitirdiği Los Angeles Yolu ile kahramanı Arturo Bandini’yi yaratır ancak provakatif bulunduğundan yayınlatamaz,1938 de ilk romanı Bahara Dek Bekle Bandini ,ertesi yıl da Bukowski’nin hayran olduğu Toza Sor yayımlanır.

Bukowski Fante’yi gençlik yıllarında kütüphanede tesadüfen keşfeder.Tanınmış bir yazar olduktan sonra kitaplarını basan yayınevine önerir ve yeniden basılmasını sağlar.Söylendiğine göre ilk baskı 600 adetmiş.Editör yeni basım için Bukowski’den bir ön söz yazmasını ister,o da memnuniyetle bizim şimdi okuduğumuz övgü dolu ön sözü yazar.Bu arada Fante ileri derecede şeker hastası olduğundan gözlerini ve bacaklarını kaybetmiştir.Bukowski onu hastanede ziyaret eder ve ölmeden tanışmış olurlar.

Kendi yaşamından yola çıkarak yazdığı Toza Sor,yazar olma çabasındaki Bandini’nin ilk gençlik deneyimlerini anlatıyor. Kısacık ama tertemiz bir kitap.Göçmenlik ve tutunma çabası ötesinde harika bir aşk anlatısı var.

Kitaptan uyarlanmış hikayenin, başrollerini Selma Hayek ve Colin Farrel’in oynadığı filmi de var. Ben seyretmedim,genelde yorumlar kötü ;filmin, romanın ruhunu veremediği söyleniyor.

Fante’nin pek çok kitabı olmasına rağmen  onu bilinir kılan Bandini dörtlemesidir. Otobiyografik bir yol izler. Los Anges Yolu, Bahara Dek Bandini, Toza Sor ve Bunker Tepesi Düşleri’nden oluşan dörtlemenin en itibar göreni Toza Sor’dur. Diğerlerini okumadığım için kendi adıma bir karşılaştırma yapamayacağım ancak Arturo Bandini ile tanıştığıma göre kesinlikle Fante okumaya devam edeceğim.