SAKIZ CEVİZ DENİZ: O MUHTEŞEM HAYATINIZ

6 Aralık 2012 Perşembe

O MUHTEŞEM HAYATINIZ

O Muhteşem Hayatınız Oya Baydar’ın son romanı..

Bir röportajında okuduğuma göre Oya Hanım’ın fotoğraflarını hiç tanımadığı biri bit pazarında tesadüfen buluyor ve ona haber veriyor. Bir araya geldiklerinde arşivcinin yol boyunca "Oya Hanım o muhteşem hayatınız “ derken aslında kendisine bir hayat hikayesi yazdığını ve ona inandığını fark ediyor. Böylece kitabın konusu belirmeye başlıyor yazarımızın kafasında.

Uluslararası üne sahip bir opera sanatçısının toplayıcı dediği hayranıyla bir araya gelmesi, fotoğraflarını, hikayesini ,köklerini tekrar buluşunu takip ediyoruz kitap boyunca.

Ona tutkuyla bağlı bu hayranın kafasında yarattığı kusursuz hikayeyle örtüşmeyen hayatında yaşamı travmalarla dolu olan anneliğiyle bile 60’ından sonra barışabilen Diva’nın kızı Arya giriyor öyküye ve onun uyanışıyla köklerine 1938’de Dersim’de yaşananlara gidiyoruz. Oya Baydar ; Arya üzerinden toplumsal farkındalık yaratmaya çalıştım dese de politik mesajlı kitapların çoğu gibi klişelere düşüyor. Defalarca tekrarlanan şovenist söylemler tarafları ne olursa olsun beni sıkıyor.

Ama kitabın sonunda belirttiği subay kızı ve kabullenemeyişlerden öte “etek altı çocuğu” tabiri konu üzerine yazılmış onca şeyi anlamsız kılıyor.

Kitapta Arya müzikolog. Etnik müzik ve sesler üzerine araştırma yapıyor. Dolayısıyla kitabın bu tarafı çok hoş.

Yazarımız da anladığım kadarıyla Aydın Büke ve Kemal Kahraman’dan yardım almış.Yöreye özgü kaybolmuş destanlar,birbirine karışmış efsaneler,ağıtlar,çalgılar bunların üzerine bir şeyler daha okumalıyım dedirtiyor.

Kitabın sonundan

“Diva gibi ben de subay kızıydım. Askerî garnizonlar, 60-70 yıl önceki Anadolu köyleri, kasabaları ve o zamanlar “Şark” denilen Doğu, çocukluk anılarımın parçasıdır. Bir gece, annemle babam, lüks lambasının ışığında, vakit geçirmek için bezik oynarlarken, “Fitnat, etek altı çocuğudur,” dedi babam. Benim varlığımı unutmuşlardı ya da babam bu laftan hiçbir şey anlamayacağımı bilmenin rahatlığıyla sözünü sansürleme gereği duymamıştı. Fitnat Abla benden üç-dört yaş büyüktü, levazım komutanının kızıydı, oyun arkadaşımdı. “Etek altı çocuğu” sözü, bebeklerimin kat kat kabarık eteklerinden başka çağrışım yapmadı bende, unuttum. Taa ki Dersim’de olanları öğrenene kadar, meğer ki “herkesin bildiği sır”ın farkına varana kadar. Ve evde, üzerinde “3. Ordu Manevrası Hatırası. Tunceli” yazılı madalyayı bulana kadar. İlk tepkim, “Hayır, babamın olamaz, babam o tarihte orada olamaz,” reddiyesiydi. Hâlâ da bilmiyorum gerçeği, babam da annem de öleli yıllar geçti. Dört yıl kadar önceydi. Tıpkı anlattığım hikâyedeki gibi, bana ait bazı çocukluk fotoğraflarını bulan o değerli kişi olmasaydı, ne yapıp edip bana ulaşıp fotoğrafları paylaşmasaydı, bu roman yazılmayacaktı. En büyük teşekkürü ona borçluyum.”

Meraklısına......